برای جلوگیری از سرطان روده بزرگ یا کولورکتال بهتر است با عملکرد آن آشنا شویم . روده بزرگ بخشی از دستگاه گوارش است که در قسمت پایین و انتهای دستگاه گوارش قرار دارد . رشد سلول های سرطانی در کولون یا رکتوم (قسمتی از روده بزرگ) منجر به سرطان روده بزرگ می شود . در ادامه با مجله کلاه گیس همراه باشید تا بیش تر با سرطان روده بزرگ آشنا شوید.

سرطان روده بزرگ چیست؟

سرطان روده بزرگ نام های متفاوتی می تواند داشته باشد. سرطان کولون، راست روده و یا کولورکتال. سرطان روده بزرگ یا تومور روده بزرگ که از جمله سرطان های شایع می باشد هنگامی اتفاق می افتد که سلول های غیرطبیعی در داخل بافت روده شروع به رشد و تکثیر می کنند. اغلب در ابتدا ‌به صورت چند پولیپ خوش خیم آغاز می شوند.

کولون یا روده بزرگ یا راست روده بخشی از دستگاه گوارشی از انتهای روده باریک شروع می شود و به مقعد ختم می شود حدود یک و نیم متر طول و قطری بیش تر از روده باریک دارد .
وظیفه اصلی روده بزرگ با توجه به عملکرد که در اصل هدایت مواد هضم نشده به خارج از بدن و جذب آب و املاح مواد هضم نشده وارده از روده باریک است. روده بزرگ فاقد چین و پرز می باشد .

انجمن سرطان آمریکا تخمین زده است که از هر ۲۲ مرد ۱ نفر و از هر ۲۴ زن ۱ نفر به سرطان کولورکتال در طول زندگی خود مبتلا می شوند. برای پزشک مهم است که بداند سرطان در چه مرحله ای است تا بتواند بهترین برنامه درمانی را برای بیمار در نظر بگیرد .

علائم اولیه سرطان روده

• خونریزی رکتال به رنگ قرمز روشن یا تیره
• مدفوع رشته ای یا باریک
• تنسموس، احساس نیاز به تخلیه روده، در حالی که چیزی از آن خارج نمی شود.
• کم خونی ناشی از فقر آهن
• درد مداوم شکم
• کاهش وزن

البته باید بگوییم که این علائم می تواند ناشی از سایر بیماری ها نیز باشد. بیماری هایی نظیر بواسیر یا بیماری های التهابی روده.

علائم موضعی سرطان روده

منظور از علائم موضعی همان علائمی است که تنها بر روده بزرگ یا رکتوم تاثیر می گذارد و ارتباطی به دیگر اندام ها ندارد. این علائم موضعی عبارتند از:

• یبوست
• اسهال
• اسهال و یبوست متناوب یا سایر تغییرات عادات روده
• خونریزی مقعد یا وجود خون در مدفوع
• نفخ شکم یا گرفتگی و ناراحتی در این ناحیه
• احساس خالی نشدن کامل روده
• مدفوع باریک تر از حد معمول

علائم سیستمیک سرطان کولون

علائم سیستمیک ممکن است بر کل بدن بیمار تاثیر داشته باشد. این علائم با علائم سرطان کولون بدخیم تا حدی برابری می کنند. این علائم عبارتند از:

• از دست دادن اشتها
• کاهش وزن غیر قابل توضیح
• حالت تهوع
• استفراغ
• زردی
• کم خونی
• ضعف
• احساس خستگی

👈بیش تر بخوانید: روش های تشخیص سرطان روده بزرگ را بشناسید.

دو نوع رایج‌ پولیپ

پولیپ های آدنوماتو و پولیپ های هیپرپلاستیک که بعلت بروز خطا در رشد و بازسازی روده بزرگ ایجاد می شوند. اکثر پولیپ ها خوش خیم خواهند ماند، اما برخی از آن ها قابلیت سرطانی شدن دارند در مراحل اولیه که هیچ گونه علامتی ندارند تنها با کولونوسکوپی قابل تشخیص است و باید این پولیپ ها زود از بدن خارج شوند تا از سرطانی شدن آن ها جلوگیری ‌شود درمان در مراحل اولیه آسان تر می باشد.

با پیشرفت بیماری، ممکن است بیماران در مدفوع خون مشاهده کنند و دچار درد در ناحیه شکم و تهوع و استفراغ شوند و عادت اجابت مزاج تغییر می کند و فرد به یبوست یا اسهال مبتلا می شود دفع بیش از اندازه گاز و نفخ و سفتی زیر شکم نیز دیده می شود .
کاهش وزن غیرقابل توجیه در فرد دیده می شود و توان بدنی کاهش محسوس می یابد و خستگی و رخوت زیادی احساس می شود. با ظاهر شدن این علائم معمولاً تومور‌ها روده بزرگ شده و درمان آن ها مشکل تر شده است و امکان سرایت آن به دیگر بافت های دستگاه گوارش بیشتر شده است.

مراحل سرطان روده بزرگ

سرطان روده بزرگ به ۴ مرحله تقسیم بندی می شود .

• مرحله ۱ : سرطان به داخل روده نفوذ کرده اما به دیواره های اندام گسترش نیافته است .
• مرحله ۲ :سرطان به دیواره روده گسترش یافته اما هنوز غده های لنفاوی و بافت های اطراف آن را تحت تاثیر قرار نداده است .
• مرحله ۳ :سرطان به غده های لنفاوی منتقل شده اما به سایر قسمت های بدن نرسیده است .
• مرحله ۴ :سرطان به سایر اندام های دوردست مانند کبد یا ریه ها گسترش یافته است .

یافتن زود هنگام سرطان هنگامی که کوچک است و گسترش نیافته است گزینه های درمانی بیش تری را امکان پذیر می کند. بعضی از سرطان های اولیه ممکن است علائم قابل مشاهده ای داشته باشند اما همیشه این گونه نیست.

غربال گری سرطان روده بزرگ

• انجمن سرطان آمریکا (ACS)توصیه می کند افراد در معرض خطر متوسط سرطان کولورکتال غربال گری منظمی را از سن ۴۵ سالگی شروع کنند .
• غربالگری برای افراد با خطر ابتلای بالا، به زیر سن ۴۵ سال کاهش می یابد .
• این افراد باید مورد معاینه قرار بگیرند و آزمایش های خاصی دریافت کنند .
• افرادی که انواع خاصی از پولیپ ها را در طی کلونوسکوپی برداشته اند معمولا پس از سه سال نیاز به گرفتن مجدد کولونوسکوپی دارند .
• برخی از افراد بسته به نوع ، اندازه و تعداد پولیپ نیاز به دریافت زودتر یا دیرتر کولونوسکوپی دارند .
• افراد بالای ۸۵ سال نیز نیاز به غربالگری ندارند .

توجه

سرطان کولون دومین علت شایع مرگ ناشی از سرطان محسوب می گردد. سرطان کولون در هر سنی می تواند رخ دهد، اما میزان فراوانی آن در سنین بالای ۴۰ سال بیش تر است با افزایش هر ۱۰ سال سن ، خطر بروز دو برابر می گردد و ابتلا در مردان بیشتر از زنان دیده می شود.
اگر یکی از اقوام درجه یک همچون پدر، مادر، خواهر یا برادر مبتلا به این نوع سرطان شده اند فرد هم در معرض خطر قرار دارد.
اگر فرد در مرحله از زندگی مبتلا به سرطان روده شده و بهبود یافته باشد باز امکان عود مجدد بیماری وجود دارد .
مصرف دخانیات و بخصوص قلیان و نیز مشروبات الکلی در بروز بیشتر این بیماری تاثیر گذار است.
رژیم های غذایی پرچرب و مصرف زیاد گوشت قرمز و چاقی و کم تحرکی و عدم ورزش منظم روزانه و استفاده روز افزون از فست فودها و سوسیس و کالباس در بروز بیشتر سرطان کولون تاثیر گذار است و سن ابتلا به این بیماری را بسیار کاهش میدهد .

بهتر است سبزیجات و میوه جات روزانه بیشتر مصرف گردد و از رژیم غذایی با فیبر بالا و چربی کم استفاده شود و ورزش در برنامه روزانه گنجانده شود و از مصرف فست فود و سوسیس و کالباس جدا” خودداری شود.

درمان سرطان روده بزرگ

درمان سرطان کولون نیازمند جراحی و خارج کردن قسمت مبتلا شده می باشد. پرتو درمانی و شیمی درمانی نیز بعد جراحی معمولا” در مراحل پیشرفته بیماری لازم است .
شیمی درمانی پس از انجام جراحی سبب عوارض مربوط به شیمی درمانی همچون ریزش مو می شود.
در طول شیمی درمانی و پرتو درمانی استفاده از کلاه گیس از موی طبیعی جهت پوشش سر و حفظ زیبایی ظاهری و روحیه نیز بسیار مناسب است.
در مراحل پیشرفته تر بیماری نیاز به کولوستومی و عمل جراحی ایجاد راه خروجی مصنوعی از کولون می باشد که این عمل مشکل دفع را بعلت عدم جذب آب بوجود می آورد و فرد باید کیسه حمل مدفوع را همیشه به خود وصل و حمل نماید.

👈بیش تر بخوانید: نقش تغذیه در سرطان روده بزرگ به چه صورت است؟

ایا سرطان روده کشنده است؟

اگر در تشخیص این سرطان عجله کنید و در مراحل اولیه آن را شناسایی کنید، کشنده نیست. افرادی که در مراحل اولیه این بیماری را تشخیص می دهند شانس زنده ماندن بیش تری دارند. به همین دلیل است که انجام غربالگری بسیار توصیه می شود.

طول عمر بیماران سرطان روده بزرگ

نرخ طول عمر بیمارانی که قبل از پخش شدن سرطان آن را شناسایی مرذه اند، ۵ سال است. اما امروزه علم پیشرفت روز افزونی داشته است و می توانید که این نرخ نسبت به سال های قبل بسیار افزایش پیدا کرده است.