سرطان چیست؟ سرطان، کلمه ای که لرزه بر اندام هر انسانی می اندازد. گویی اژدهایی بی رحم، آرامش زندگی را می بلعد و تاریکی وحشت را بر وجود انسان سایه می افکند. اما آیا این تمام ماجراست؟

در این مقاله، به قلمی صریح و شفاف، به اعماق این بیماری هولناک سفر می کنیم و حقایق ناگفته ای را برملا خواهیم کرد. با زبانی ساده و به دور از اصطلاحات پیچیده، دریچه ای نو به سوی شناخت سرطان می گشاییم و با چالش های پیش رو، راه های پیشگیری و جدیدترین روش های درمان آن آشنا خواهیم شد.

هدف ما نه تنها آگاهی بخشی، بلکه تزریق امید به رگ های خسته ی بیماران و همراهانشان است. با اتکا به یافته های علمی و تجارب متخصصان، نقابی از ابهام را از چهره سرطان برمی داریم و گامی در جهت روشنایی و بهبودی برمی داریم. در ادامه با سایت خرید کلاه گیس همراه باشید تا پاسخی برای سوال سرطان چیست؟ پیدا کنید.

سرطان چیست؟

برای پاسخ به این پرسش که سرطان چیست به زبان ساده باید بگوییم که باید تا حدودی با ساختار بدن آشنایی داشت. سرطان یک بیماری در سلول های بدن است. سلول ها اساس و ساختار بدن محسوب می شوند. سرطان به گروهی از بیماری ها گفته می شود که در آن، سلول های بدن به طور غیرطبیعی و بی رویه رشد می کنند و تکثیر می شوند. این سلول های سرطانی می توانند به بافت های سالم مجاور حمله کرده و به سایر قسمت های بدن نیز گسترش پیدا کنند.

بدن ما برای کمک به رشد، جایگزینی سلول های مرده و یا بهبودی سلول های آسیب دیده بعد از جراحت سلول های جدیدی را می سازد. بطور نرمال سلول ها رشد پیدا می کنند و این رشد، منظم و تحت کنترل می باشد. گاهی اوقات اشتباهاتی در این فرایند اتفاق می افتد و سلول ها در یک مسیر بدون کنترل رشد پیدا می کنند.

👈بیش تر بخوانید: شرایط خرید کلاه گیس شیمی درمانی پس از درمان سرطان

تومور چیست؟

تومور به رشد غیرطبیعی و انباشته شدن سلول ها در یک نقطه از بدن گفته می شود. تومورها می توانند در هر قسمت از بدن ایجاد شوند و انواع مختلفی دارند. این رشد بدون کنترل منجر به ایجاد توده ای می شود که سرطان یا تومور نامیده می شود.

انواع تومور

یک تومور ممکن است خوش خیم یا بدخیم باشد. دو نوع اصلی تومور وجود دارد:

• تومورهای خوش خیم: این تومورها سرطانی نیستند و به طور کلی به سایر قسمت های بدن گسترش پیدا نمی کنند. تومورهای خوش خیم معمولاً خطرناک نیستند و می توانند با جراحی برداشته شوند.
• تومورهای بدخیم: این تومورها سرطانی هستند و می توانند به سایر قسمت های بدن گسترش پیدا کنند. تومورهای بدخیم می توانند خطرناک باشند و نیاز به درمان های تهاجمی مانند شیمی درمانی، پرتو درمانی و ایمونوتراپی دارند.

علائم و نشانه های تومور به نوع، محل و اندازه آن بستگی دارد. برخی از تومورها هیچ علامتی ایجاد نمی کنند، در حالی که برخی دیگر می توانند باعث علائمی مانند درد، تورم، خونریزی و مشکلات تنفسی شوند. تشخیص تومور با استفاده از روش های مختلفی مانند معاینه فیزیکی، آزمایش خون، تصویربرداری و بیوپسی انجام می شود.

درمان تومور به نوع، محل و اندازه آن بستگی دارد. با این وجود اگر یک تومور خوش خیم به رشد خود در محل آناتومیک خود ادامه دهد با اثر فشاری بر بافت های مجاور می تواند باعث ایجاد مشکلاتی برای فرد شود.

یک تومور بدخیم از سلول های سرطانی که در حال رشد بوده و این رشد غیرقابل کنترل و قادر به گسترش به دیگر نواحی بدن است تشکیل می گردد. هنگامی که یک تومور در مراحل اولیه است، ممکن نیست به بافت های مجاور تهاجم پیدا کند. در این مرحله به عنوان سرطان درجا ( in – situ) نامیده می شود.

وقتی تومور رشد بیش از حد پیدا کند، ممکن است به بافت های اطراف تهاجم پیدا کرده، یک سرطان تهاجمی ایجاد کند. سلول های سرطانی عروق خونی خود را از طریق فرایندی که رگ زایی نامیده می شود ایجاد می کنند.

این عروق خونی به سلول های سرطانی اجازه می دهند تا اکسیژن یا سایر مواد غذایی خود را تأمین کنند. گاهی اوقات سلول ها از محل اولیه خود به بافت ها و سایر اعضا و استخوان تهاجم پیدا می کنند.

وقتی این سلول های تومورال به یک محل جدید برسند ممکن است به رشد خود ادامه داده، تومور دیگری را با همان خصوصیات تومور اولیه در مکان آناتومیک جدید ایجاد کنند. در این حالت به عنوان متاستاز شناخته می شوند. یک متاستاز با همان نام تومور اولیه بیان می گردد. برای مثال سرطان پستان که به کبد گسترش پیدا کند همچنان همان سرطان پستان است حتی اگر فرد علائمی ناشی از متاستاز کبدی داشته باشد. تا حدودی به پرسش سرطان چیست پاسخ دادیم.

تفاوت سلول های سرطانی و سلول های سالم

تفاوت های اصلی سلول های سرطانی و سلول های سالم عبارتند از:

• رشد و تقسیم سلولی: سلول های سرطانی به طور غیرقابل کنترلی رشد و تقسیم می شوند، در حالی که سلول های سالم فقط در زمان و مکان مناسب رشد و تقسیم می شوند.
• مرگ سلولی: سلول های سرطانی از مرگ سلولی برنامه ریزی شده (آپوپتوز) فرار می کنند، در حالی که سلول های سالم زمانی که دیگر مورد نیاز نیستند، به طور طبیعی می میرند.
• تهاجم و متاستاز: سلول های سرطانی می توانند به بافت های سالم مجاور حمله کرده و به سایر قسمت های بدن گسترش پیدا کنند (متاستاز)، در حالی که سلول های سالم این توانایی را ندارند.
• اختلالات ژنتیکی: سلول های سرطانی دارای جهش های ژنتیکی هستند که باعث رشد و رفتار غیرطبیعی آنها می شوند. سلول های سالم معمولاً چنین جهش هایی ندارند.

این تفاوت ها منجر به عواقب وخیمی برای سلامتی فرد می شود:

• رشد تومور: سلول های سرطانی می توانند توده های سرطانی (تومور) را در اندام های مختلف بدن ایجاد کنند.
• اختلال در عملکرد اندام ها: تومورها می توانند به عملکرد اندام ها آسیب برسانند و منجر به نارسایی اندام شوند.
• گسترش سرطان به سایر قسمت های بدن: متاستاز می تواند باعث ایجاد تومورهای جدید در سایر اندام ها و در نهایت مرگ بیمار شود.

درک تفاوت های سلول های سرطانی و سلول های سالم برای توسعه روش های جدید درمان سرطان بسیار مهم است. دانشمندان با مطالعه این تفاوت ها می توانند داروها و روش های درمانی را طراحی کنند که سلول های سرطانی را به طور خاص هدف قرار داده و از بین ببرند.

چگونه سرطان پدید می آید؟

سرطان چیست و چگونه بوجود می آید؟ سلول های سرطانی در مقایسه با سلول های سالم، تفاوت های کلیدی و بارزی دارند که منجر به رفتار غیرطبیعی و مخرب آنها می شوند.

همانطور که در پاراگراف قبلی اشاره شد، سرطان در اثر رشد غیرطبیعی و بی رویه سلول های بدن ایجاد می شود. اما چه عواملی باعث بروز این اتفاق می شوند؟ دلیل اصلی ایجاد سرطان چیست ؟ به طور کلی، دو دسته عامل در پیدایش سرطان نقش دارند:

۱. عوامل ژنتیکی

جهش در ژن هایی که مسئول کنترل رشد و تقسیم سلولی هستند، می تواند باعث شود که سلول ها به طور غیرطبیعی رشد کرده و تکثیر شوند. این جهش ها می توانند به صورت ارثی از والدین به فرزندان منتقل شوند یا در طول زندگی فرد به دلیل عوامل مختلفی مانند قرار گرفتن در معرض مواد سرطان زا ایجاد شوند.

۲. عوامل محیطی

قرار گرفتن در معرض مواد سرطان زا مانند دود سیگار، اشعه UV و برخی مواد شیمیایی می‌تواند خطر ابتلا به سرطان را افزایش دهد. سایر عوامل محیطی مانند رژیم غذایی ناسالم، عدم فعالیت بدنی و چاقی نیز می توانند از عوامل خطر ابتلا به برخی از انواع سرطان باشند.

👈بیش تر بخوانید: با علل سرطان بیش تر آشنا شوید.

مکانیسم پیدایش سرطان

برای بسیاری از افراد این سوال پیش می آید که سرطان از چی پیدا میشود؟ مکانیسم پیدایش سرطان چیست؟ در پاسخ به این سوالات باید بگوییم که زمانی که در DNA سلول جهشی رخ می دهد، ممکن است پروتئین هایی که مسئول کنترل رشد و تقسیم سلولی هستند به درستی عمل نکنند.

در نتیجه، سلول ها به طور غیرطبیعی رشد کرده و تکثیر می شوند و توده ای از سلول های سرطانی را تشکیل می دهند. این سلول های سرطانی می توانند به بافت های سالم مجاور حمله کرده و به سایر قسمت های بدن نیز گسترش پیدا کنند.

عوامل موثر در پیشرفت سرطان

• سرعت رشد و گسترش سرطان به نوع سرطان، سن و سلامت بیمار و سایر عوامل بستگی دارد.
• برخی از سرطان ها به سرعت رشد می کنند و در حالی که برخی دیگر به آرامی رشد می کنند.
• سیستم ایمنی بدن نقش مهمی در مبارزه با سلول های سرطانی دارد.
• در برخی افراد، سیستم ایمنی بدن به طور موثری سلول های سرطانی را از بین می برد، در حالی که در افراد دیگر، سیستم ایمنی بدن قادر به کنترل سرطان نیست.

در حال حاضر، تحقیقات گسترده ای در زمینه پیشگیری، تشخیص و درمان سرطان در حال انجام است.

👈بیش تر بخوانید: در چه صورت احتمال ابتلا به انواع سرطان ها وجود دارد؟

نشانه های سرطان

برای بسیاری از افراد این سوال پیش می آید که علائم سرطان چیست؟ در پاسخ به این سوال باید گفت که: همانطور که در پاراگراف قبلی گفته شد، سرطان می تواند علائم و نشانه های مختلفی داشته باشد. برخی از این علائم شایع تر هستند و برخی دیگر نادرتر. به طور کلی اگر این ۶ نشانه را داشته باشید احتمال ابتلا به سرطان در شما بالاست. در اینجا به برخی از نشانه های هشدار دهنده سرطان اشاره می کنیم:

• تغییرات پوستی: زخم های پوستی که التیام نمی یابند، تغییر در رنگ یا اندازه خال ها، یا خونریزی از خال ها.
• تغییرات در دهان: زخم های دهانی که التیام نمی یابند، لکه های سفید یا قرمز در دهان، یا مشکل در بلع.
• تغییرات در عادات روده ای یا مثانه ای: تغییر در قوام یا دفعات مدفوع، خونریزی رکتوم، یا مشکل در دفع ادرار.
• خونریزی یا لکه بینی غیرطبیعی: خونریزی غیرطبیعی از واژن، خونریزی بین قاعدگی، یا خونریزی رکتوم.
• درد مداوم: دردی که بدون دلیل مشخصی ادامه دارد و با گذشت زمان بدتر می شود.
• خستگی مزمن: خستگی مداوم و بدون دلیل که با استراحت بهبود نمی یابد.
• کاهش وزن بدون دلیل: کاهش وزن بدون تغییر در رژیم غذایی یا برنامه ورزشی.
• تب: تب بدون دلیل مشخص که بیش از چند روز طول بکشد.

در صورت مشاهده هر یک از این علائم، باید به پزشک مراجعه کرد.

نکته:  به یاد داشته باشید که همه افراد مبتلا به سرطان این علائم را تجربه نمی کنند. همچنین، این علائم می توانند ناشی از بیماری های دیگری به غیر از سرطان نیز باشند.

انواع سرطان

سرطان چیست و انواع آن کدامند؟ سوالی است که می تواند در ذهن بسیاری از افراد ایجاد شود. سرطان می تواند در هر قسمت از بدن رخ دهد و بیش از ۲۰۰ نوع مختلف سرطان وجود دارد. برخی از شایع ترین انواع سرطان عبارتند از:

• سرطان پستان: شایع ترین سرطان در زنان است.
• سرطان ریه: شایع ترین سرطان در مردان و زنان است.
• سرطان پروستات: دومین سرطان شایع در مردان است.
• سرطان روده بزرگ: سومین سرطان شایع در زنان و مردان است.
• سرطان پوست: شایع ترین نوع سرطان است، اما به ندرت کشنده است.

انواع سرطان بر اساس نوع سلول هایی که درگیر می شوند، طبقه بندی می شوند.

• کارسینوم ها: در سلول های پوششی اندام ها و بافت ها ایجاد می شوند.
• سارکوم ها: در سلول های استخوان، عضله، چربی و بافت همبند ایجاد می شوند.
• لنفوم ها: در سلول های سیستم لنفاوی ایجاد می شوند.
• لوسمی: در سلول های خونی ایجاد می شود.

علائم و نشانه های سرطان بسته به نوع و محل آن متفاوت است.

تشخیص سرطان

تشخیص سرطان شامل مراحل مختلفی می شود که به کمک آن ها می توان نوع و گسترش سرطان را تعیین کرد. این مراحل عبارتند از:

• معاینه فیزیکی: پزشک معاینه فیزیکی کاملی از بیمار انجام می دهد تا علائم و نشانه های سرطان را بررسی کند.
• تاریخچه پزشکی: پزشک در مورد سابقه پزشکی بیمار، سابقه خانوادگی ابتلا به سرطان و سایر عوامل خطر ابتلا به سرطان سوالاتی می پرسد.
• آزمایش های خون: آزمایش های خون می توانند به پزشک در تشخیص نوع سرطان و بررسی عملکرد اندام های بدن کمک کنند.
• آزمایش های تصویربرداری: آزمایش های تصویربرداری مانند سونوگرافی، سی تی اسکن و ام آر آی می توانند به پزشک در مشاهده تومور و تعیین محل و گسترش آن کمک کنند.
• بیوپسی: در این روش، نمونه کوچکی از بافت تومور برداشته می شود و برای بررسی دقیق تر در زیر میکروسکوپ به آزمایشگاه فرستاده می شود.

پس از انجام این مراحل، پزشک می تواند نوع و گسترش سرطان را تعیین کرده و بهترین روش درمان را برای بیمار تجویز کند.

👈بیش تر بخوانید: ورزش و درمان سرطان چه ارتباطی با هم دارند؟

درمان سرطان

همانطور که در پاراگراف قبلی اشاره شد، روش های مختلفی برای درمان سرطان وجود دارد که انتخاب روش مناسب به عوامل متعددی از جمله نوع سرطان، مرحله بیماری، وضعیت سلامتی بیمار و ترجیحات او بستگی دارد.

برخی از رایج ترین روش های درمان سرطان عبارتند از:

• جراحی: در این روش، تومور سرطانی به طور کامل یا جزئی از بدن خارج می شود.
• شیمی درمانی: در این روش، از داروهایی برای از بین بردن سلول های سرطانی استفاده می شود.
• پرتو درمانی: در این روش، از اشعه های پرانرژی برای از بین بردن سلول های سرطانی استفاده می شود.
• هورمون درمانی: در این روش، از هورمون ها برای کند کردن یا متوقف کردن رشد سلول های سرطانی استفاده می شود.
• ایمونوتراپی: در این روش، از سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با سرطان استفاده می شود.

در حال حاضر، تحقیقات گسترده ای در زمینه درمان سرطان در حال انجام است و روش های جدیدی مانند درمان های هدفمند و نانوتکنولوژی در حال توسعه هستند.