آیا تا به حال متوجه شده اید که موهای سر، ابرو یا مژه های خود را می کنید؟ آیا این کار را به طور مکرر انجام می دهید تا جایی که لکه های طاسی یا ریزش موی محسوس داشته باشید؟ شما ممکن است به تریکوتیلومانیا مبتلا باشید، یک اختلال سلامت روان که شامل کندن وسواسی موها علیرغم تلاش برای متوقف کردن آن است.

اختلال کندن مو تقریباً از هر ۵۰ نفر در طول زندگی ۱ نفر را مبتلا می کند و بیشتر در زنان رخ می دهد. این وضعیت تا ۴ درصد از جمعیت جهان را تحت تاثیر قرار می دهد. این آمار نشان می دهد که آنقدرها هم که به نظر می رسد غیر معمول نیست. این بیماری می‌ تواند هم بزرگسالان و هم کودکان را تحت تأثیر قرار دهد. تریکوتیلومانیا می تواند افراد را به روش های بی شماری، از محیط های کاری گرفته تا زندگی اجتماعی، تحت تاثیر قرار دهد. نمی توان انکار کرد افرادی که این وضعیت را تجربه می کنند اغلب از صحبت در مورد آن، احساس اضطراب و خجالت می کنند.

تجربیات هرکسی از این بیماری متفاوت است اما اگر در حال درمان کندن موی سر هستید ما در سایت فروش کلاه گیس اطلاعاتی را جمع آوری کرده ایم که ممکن است به مدیریت و در نهایت متوقف کردن این وضعیت کمک کند.

تریکوتیلومانیا چیست و چرا دقیقا این اتفاق می افتد؟

تریکوتیلومانیا یک اختلال روانی است که باعث می ‌شود افراد موهای سر، مژه ها، ابروها و سایر قسمت‌ های بدن خود را به گونه ‌ای که منجر به آسیب ‌های فیزیکی مانند لکه ‌های طاسی، تغییر رنگ پوست، خونریزی یا زخم شود، بکنند.

«تریک» یک اختلال اجباری است یعنی به سادگی نمی توانید از کشیدن موهای خود دست بکشید و توقف آن ممکن است زمان ببرد. باید تاکید کرد، هیچ دلیل خاصی برای آن وجود ندارد. با این حال، افزایش استرس می ‌تواند آن را بدتر کند و باعث تشدید رفتار شود.

👈بیش تر بخوانید: آیا با بیماری تلوژن افلوویوم آشنایی دارید؟

تریکوتیلومانیا در چه کسانی شایع تر است؟

هر کسی ممکن است به این عارضه مبتلا شود، اما در کودکان شایع ‌تر است و بزرگسالان را نیز تحت تاثیر قرار می ‌دهد. شروع این بیماری می تواند متفاوت باشد و در کودکان بین ۹ تا ۱۳ سال شایع تر است. توجه به این نکته مهم است که مداخله زود هنگام، هنگامی که تریکوتیلومانیا خود را نشان می دهد بهترین کار است، زیرا هر چه طولانی تر شود، درمان آن دشوارتر می شود.

علائم تریکوتیلومانیا

علائم و نشانه های بسیاری در این بیماری وجود دارد، از جمله:

• کندن مکرر مو از نواحی بدن مانند پوست سر، ابروها یا مژه ها
• احساس اضطراب یا تنش قبل از کندن مو
• احساس اضطراب، تنش یا ناراحتی هنگام تلاش برای خودداری از کشیدن مو
• احساس آرامش بعد از کندن مو
• موهای نازک یا کم پشت، ریزش موی قابل توجه یا لکه هایی از طاسی
• خوردن، جویدن یا گاز گرفتن موهای کنده شده
• آداب و رسوم مربوط به کشیدن مو، مانند جستجوی انواع خاصی از موها برای کشیدن یا بازی با موها پس از کندن مو
• تلاش های مکرر برای متوقف کردن این رفتار، اما احساس اجبار به انجام آن
• احساس ناراحتی از اینکه دیگران متوجه عادت یا علائم ریزش مو شوند
• با عملکرد اجتماعی و در محل کار، مدرسه یا زندگی در خانه تداخل دارد

برای برخی از افراد، کشیدن مو به صورت خودکار انجام می شود و آنها حتی متوجه نیستند که این کار را انجام می دهند. برای دیگران، این یک فعالیت بسیار متمرکز است و به رهایی از تنش کمک می کند. افراد مبتلا به این عارضه ممکن است رفتارهای اجباری دیگری مانند جویدن ناخن، برداشتن پوست یا جویدن لب های خود را نیز انجام دهند.

👈بیش تر بخوانید: ریزش موی فصلی چیست؟

عوارض تریکوتیلومانیا

از جمله عوارض جسمی اختلال تریکوتیلومانیا می توان به طاسی موضعی، نازک شدن موها، زخم و التهاب پوست، و عفونت اشاره کرد.

عوارض روانی تریکوتیلومانیا شامل کاهش اعتماد به نفس، اضطراب، افسردگی، شرم و انزوا می شود. این اختلال می تواند در روابط اجتماعی و شغلی فرد نیز مشکلاتی ایجاد کند.

در صورت مشاهده علائم تریکوتیلومانیا مو، مراجعه به متخصصان روانشناس و روانپزشک برای دریافت درمان قطعی تریکوتیلومانیا است. درمان های مختلفی مانند درمان شناختی رفتاری، دارو درمانی، و تکنیک های آرامش بخش می توانند در کنترل و درمان این اختلال موثر باشند.

تریکوتیلومانیا و  OCD

تریکوتیلومانیا نوعی اختلال وسواس فکری – اجباری (OCD) در نظر گرفته می شود و اعتقاد بر این است که با اضطراب مرتبط است. OCD با افکار مزاحم (وسواس) که باعث ناراحتی می شود و رفتارهای مکرر (اجبار) که باعث تسکین آن ناراحتی می شود، مشخص می شود.

وسواس فکری مکرر است که باعث ایجاد احساسات ناخوشایند اضطراب، ترس یا انزجار می شود. افکار رایج عبارتند از ترس در مورد میکروب ها یا آلودگی، آسیب یا خشونت، تمایلات جنسی ممنوع یا مذهب. برخی از علائم عجیب و غریب OCD شامل نگرانی در مورد نحوه تنفس یا ترس از دزدیدن چیزی است. برخی از مردم نمی توانند از فکر مردن دست بردارند. یک نوع فرعی از OCD وجود دارد که به آن OCD اضطراب مرگ می گویند، زمانی که فرد در افکار خود در مورد مرگ خود یا مرگ یکی از عزیزانش وسواس دارد.

افراد مبتلا به OCD رفتارهای تکراری (اجبار) برای آرام کردن احساسات پریشانی انجام می دهند. اجبارهای رایج شامل شستن بیش از حد دست ها، تمیز کردن بیش از حد، شمردن، لمس مکرر و موارد دیگر است. در بسیاری از موارد، اجبارها باید به صورت تشریفاتی انجام شود.

وقتی افکار ناخواسته و اعمال اجباری درمان نشوند می توانند در زندگی روزمره اختلال ایجاد کنند و در روابط، شغل و تلاش های تحصیلی مشکلاتی ایجاد کنند. هنگامی که افراد موهای خود را می خورند، معمولا یک گلوله موی بزرگ و (به نام تریکوبزوآر) در دستگاه گوارش تشکیل می شود. این می تواند باعث استفراغ، کاهش وزن، انسداد روده و در موارد شدید مرگ شود.

تغییرات مغزی در تریکوتیلومانیا

در افراد مبتلا به تریکوتیلومانیا، مطالعات تصویربرداری مغزی، ناهنجاری ‌هایی را در فعالیت مناطق خاصی از مغز، از جمله نواحی درگیر در تنظیم تکانه ‌ها و عادات، پردازش هیجانی و پردازش پاداش نشان داده ‌اند. تحقیقات تصویربرداری عصبی همچنین به فعالیت غیر طبیعی در افراد مبتلا به OCD اشاره می کند.

اسکن های تصویربرداری SPECT (توموگرافی کامپیوتری) مغز افراد مبتلا به OCD، جریان خون غیرطبیعی را در برخی از مناطق مغز نشان می دهد. SPECT یک مطالعه پزشکی هسته ای است که جریان خون و فعالیت در مغز را ارزیابی می کند. اساساً سه چیز را نشان می دهد: مناطقی از مغز با فعالیت سالم، فعالیت بسیار کم یا فعالیت بیش از حد.

اسکن SPECT از افراد مبتلا به OCD افزایش فعالیت را در دو منطقه زیر نشان می دهد:

• شکنج سینگولیت قدامی (ACG) : این ناحیه مغز مانند یک تعویض دنده عمل می کند و به افراد کمک می کند از یک فکر به فکر دیگر یا از یک عمل به عمل دیگر بروند. فعالیت بیش از حد در ACG با “گیر کردن” در افکار یا رفتارهای مکرر مرتبط است.
• عقده های قاعده ای : این ناحیه از مغز در تنظیم سطح اضطراب بدن و شکل گیری عادات نقش دارد. بیش فعالی در این منطقه با افزایش اضطراب و ترس همراه است.

درمان های تریکوتیلومانیا

درمان این بیماری نیازمند یک رویکرد چند وجهی است که ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• درمان شناختی رفتاری: نوعی روان درمانی،CBT می تواند در تغییر عادات و رفتارهای ناخواسته مفید باشد.
• تکنیک های مدیریت استرس: یادگیری روش های سالم تر برای مدیریت استرس می تواند در آرام کردن افکار و ترس های ناراحت کننده مفید باشد.
• بهبود انعطاف ‌پذیری شناختی: اجرای استراتژی ‌هایی برای گریز از گیر کردن می ‌تواند به شما کمک کند از افکار ناخواسته دور شوید.
• فعالیت بدنی: مطالعات متعدد نشان داده ‌اند که فعالیت بدنی می ‌تواند انعطاف ‌پذیری شناختی را افزایش داده و خلق و خو را افزایش دهد.
• تغییر تغذیه: از جمله مکمل ‌های تغذیه‌ ای که به آرام کردن مغز پرکار کمک می‌کنند، زعفران، ۵-HTP، ال-تریپتوفان، خارمریم و منیزیم هستند.
• داروها: در برخی موارد، داروهایی مانند داروهای ضد افسردگی ممکن است بخشی موثر از یک برنامه درمانی جامع باشند.

با درمان هایی که برای مغز و نیازهای فردی شما مفید هستند، می توان با اختلالاتی مانند کشیدن مو و سایر وسواس های مرتبط با OCD و رفتارهای اجباری مقابله و آنها را درمان کرد.

👈بیش تر بخوانید: علت ریزش موی ناگهانی چیست؟

روش های کنترل و مدیریت تریکوتیلومانیا

در بیشتر موارد، هیچ قانون کلی روشنی برای توقف این بیماری وجود ندارد. با این حال، راه هایی برای مدیریت و جلوگیری از کندن مو وجود دارد. توجه داشته باشید که درمان موثر شامل کمک حرفه ای است. در اینجا چند تاکتیک وجود دارد که برای دیگران مفید بوده و ممکن است برای شما نیز مفید باشد:

• قرار دادن وازلین روی انگشتانتان مخصوصاً اگر مژه هایتان را می کشید، روغن شما را از گرفتن مژه باز می دارد، هر نوعی حتی ارزان قیمت نیز این کار را انجام می دهد. با کشیدن موهای برس های آرایشی ممکن است تمایل به کندن موهای خود را متوقف کنید.
• جملات تاکیدی مثبت می تواند کارساز باشد و اثبات علمی برای آن وجود دارد. جملات تاکیدی مثبت به زبان ساده کلمات یا عباراتی هستند که برای به چالش کشیدن افکار منفی یا غیر مفید استفاده می شوند.
• سعی کنید ناخن هایتان را کوتاه نگه دارید تا از کشیدن و کندن موهایتان جلوگیری کنید یا اگر مخصوصاً مژه ها و ابروهایتان را می کشید به سراغ ناخن های بلندتر بروید. این را امتحان کنید، متوجه خواهید شد که نمی توانید با ناخن های بلندتر آن ها را بکشید.
• اپلیکیشن های سلامت روان می توانند بسیار مفید باشند. این برنامه ها می توانند راهی ساده برای کمک به اضطراب باشند و می توانند به تشویق و تکنیک هایی که می توانید روزانه تمرین کنید کمک کنند.
• پیدا کردن راهی برای استفاده مناسب از دستان خود مانند بافتنی یا قلاب بافی می تواند بسیار مفید باشد.
• بانداژ کردن انگشتان نیز می تواند میل به کشیدن را متوقف کند.
• سعی کنید موهای خود را مرطوب نگه دارید. برخی از افراد متوجه می شوند که مرطوب نگه داشتن موهایشان می تواند از کشیدن و کندن بی وقفه آن جلوگیری کند.
• از بالش پر استفاده کنید که بتوانید پرها را از آن بکشید و جدا کنید. ممکن است تمایل به کشیدن موها را متوقف کند، اما ممکن است با یک سطل پر از پرها مواجه شوید. این خیلی بهتر از داشتن لکه های طاس روی سرتان است.
• سعی کنید یک کلاه گیس را امتحان کنید. کلاه گیس به مقابله با جنبه های فیزیکی کمک می کند و همچنین راه حلی است که می تواند موهای کنده شده را پنهان کند. کلاه گیسی را انتخاب کنید که به ظاهر شما بیاید و از نظر سبک و رنگ مناسب شما باشد. اگر همیشه به یک سبک خاص پایبند بوده اید کلاه گیس می تواند دلیلی عالی برای تغییر استایل شما باشد.

تریکوتیلومانیا در نوزادان

کشیدن مو در نوزادان یک رفتار رایج اما ناخوشایند است که به طور بالقوه می تواند آنها را تحت تاثیر قرار دهد. نوزادان اغلب این کار را بی دلیل یا از روی عادت انجام می دهند. با این حال، هنگامی که یک نوزاد موهای خود را می کشد، می تواند نشانه یک بیماری زمینه ای باشد. علاوه بر این، رفتار طولانی ‌مدت کشیدن مو می ‌تواند منجر به ریزش موی بیش از حد شود و در شرایط خاص باعث آسیب دائمی شود. درک اینکه چرا نوزاد موهای خود را می‌ کشد، می‌ تواند به شما کمک کند تشخیص دهید که آیا این موضوع باعث نگرانی است یا خیر.

👈بیش تر بخوانید: درماتیت سبورئیک چیست؟

چرا نوزادان موهای خود را می کشند؟

مکانیسم خود تسکین دهنده

کودک ممکن است در موقعیت های استرس زا یا هر زمان که بدون هیچ دلیل خاصی میل به آرام کردن خود دارد، موهای خود را بکشد تا خود را آرام کند. ممکن است متوجه شوید که کوچولوی شما زمانی که دچار اضطراب می شود، موهای خود را می کشد، مانند اضطراب جدایی. کشیدن مو برای تسکین خود می تواند با سایر اقدامات خود تسکین دهنده مانند مکیدن شست همراه باشد.

آزمایش

نوزادان بزرگتر از شش ماه ممکن است موهای خود را بکشند تا علت و معلولی را آزمایش کنند. برای دیدن اینکه موها در برابر کشیده شدن چه واکنشی نشان می دهند یا والدین چگونه به این عمل واکنش نشان می دهند. جای نگرانی نیست زیرا بخشی از رفتار معمول کوچولوها است.

خودآگاهی

نوزادان با افزایش سن از بدن خود آگاه می شوند و آگاهی آنها معمولاً بین سنین هشت تا دوازده ماهگی به میزان قابل توجهی افزایش می یابد. یک نوزاد بین این سنین ممکن است قسمت های مختلف بدن مانند بینی، انگشتان پا و حتی مو را بررسی کند. ممکن است کودک بارها و بارها موهای خود را بکشد و ممکن است این کار را در شرایطی انجام دهد که بیشتر از خود آگاه شود، مانند زمانی که به خود در آینه نگاه می کند.

عادت

یک نوزاد می ‌تواند موهای خود را بدون هیچ دلیل یا محرکی از روی عادت بکند. برخی از نوزادان ممکن است عادت به کشیدن موها فقط در مکان های خاص داشته باشند، مانند مهد کودک یا زمانی که در پارک هستند. این می تواند راهی برای خود تحریکی باشد زیرا باعث می شود احساس خوبی نسبت به آن داشته باشند.

ناامیدی و عصبانیت

برخی از نوزادان بزرگتر و کودکان نوپا ممکن است از سرخوردگی یا هنگام تجربه کج خلقی، موهای خود را بکنند. احتمالاً با علائم دیگری از کج خلقی مانند فریاد زدن و جیغ زدن همراه است. کودک نوپا ممکن است موها را جلوی والدین یا مراقب خود بکشد تا ناراحتی خود را بیان کند. کودکان نوپایی که موهای خود را در حالت کج خلقی می ‌کشند، معمولاً ممکن است موهای شخص دیگری را نیز بکشند.

تریکوتیلومانیا

معمولاً تنها علت جدی رفتار مو کشیدن در نوزادان است. ممکن است در کودکان بسیار کوچک نیز رخ دهد. مشخص نیست که چه چیزی باعث تریکوتیلومانیا می شود، اما عوامل ژنتیکی و محیطی ممکن است نقش داشته باشند.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

رفتار مو کشیدن در نوزادان معمولا جای نگرانی ندارد. با این حال، ممکن است در شرایط زیر با پزشک مشورت کنید.

• کودک موها را به اندازه ای می کشد که باعث خونریزی شود.
• متوجه لکه های طاس روی پوست سر می شوید.
• کودک مژه و ابرو را نیز می کند.

متخصص اطفال می ‌تواند از شما سؤالات متعددی در مورد سابقه پزشکی، رفتار و هرگونه سابقه خانوادگی رفتار یا اختلال روانی مشابه از شما بپرسد. این می تواند وجود دلایل جدی مانند تریکوتیلومانیا و سایر بیماری های مرتبط با ریزش مو مانند آلوپسی آره آتا را که ممکن است ربطی به رفتار مو کشیدن نداشته باشد را رد کند.

👈بیش تر بخوانید: درمان های خانگی ریزش مو 

چگونه جلوی کندن موهای نوزادان را بگیریم؟

در زیر روش‌های مختلفی برای منصرف کردن کودک از کشیدن موهای خود آورده شده است.

جایگزین‌ هایی برای خود آرام‌ بخشی ارائه کنید

بیشتر نوزادان تمایل دارند موهای خود را بکشند تا خود را آرام کنند. می‌توانید هر زمان که نیاز به تسکین خود داشتند، جایگزین‌ هایی برای آن ‌ها ارائه کنید تا از توجه به موهایشان جلوگیری کنید. پستانک در آرام کردن کودک و همچنین آرام نگه داشتن او بسیار عالی عمل می کند. همچنین می ‌توانید از اسباب ‌بازی‌ ها، قنداق کردن و حتی صدای سفید برای آرام کردن کودکتان هر زمان که به نظر می ‌رسد استرس دارد استفاده کنید.

به عوامل محرک توجه کنید

آیا کودک شما قبل از خواب موهای خود را می کشد؟ به احتمال زیاد آنها خسته هستند و کشیدن مو آنها را آرام می کند. می ‌توانید محرک ‌های احتمالی رفتار مو کشیدن را شناسایی کنید و بر اساس آن به آنها رسیدگی کنید. تنظیم یک برنامه روتین برای هر روز و یک برنامه روتین قبل از خواب در شب می تواند به جلوگیری از محرک های رایج مانند خستگی، کسالت و تغییر ناگهانی در فعالیت کمک کند.

حواس کودک را پرت کنید

زمانی که کودک شما موها را بدون هیچ محرک خاصی، اما در مکان های خاصی می کشد، عالی عمل می کند. به عنوان مثال، اگر کودک شما عادت به کشیدن مو در حین قدم زدن در فضای باز دارد، یک اسباب بازی برای او فراهم کنید تا او را درگیر کند. همچنین می ‌توانید مراقب اعمال آن ‌ها باشید تا قبل از کشیدن موهایشان حواسشان را پرت کنید. برخی از راه ‌های دیگر برای پرت کردن حواس کودک عبارتند از صحبت کردن، آواز خواندن، اشاره کردن به اشیاء جالب یا انجام بازی های مختلف.

از کلمات ساده برای دلسرد کردن کودک استفاده کنید

زمانی که کودک شما شروع به کشیدن موهای خود می کند از یک کلمه یا عبارت خاص استفاده کنید. شما ممکن است بگویید «نه» یا «این کار را انجام نده» تا نارضایتی خود را نسبت به این رفتار اعلام کنید. از سخت گیری بیش از حد خودداری کنید زیرا ممکن است باعث شود کودک این رفتار را فقط برای آزمایش واکنش شما تکرار کند. در عوض، از لحن صافی استفاده کنید که بیانگر نارضایتی است و هنگام گفتن به کودک، تماس چشمی را با او حفظ کنید. نوزاد در نهایت متوجه خواهد شد که این یک رفتار نامناسب است.

قوانینی را تنظیم کنید و رفتار مثبت را تقویت کنید

نوزادان بزرگتر و کودکان نوپا ممکن است از کشیدن موهای خود منصرف شوند. به عنوان مثال، یک قانون تنظیم کنید که در لحظه ای که کودک نوپا احساس می کند موهایش را می کشد، به سراغ شما یا نزدیک ترین مراقب خود برود. همچنین ممکن است به آنها بیاموزید که وقتی می خواهند موهایشان را بکشند از موقعیت خارج شوند.

درمان تریکوتیلومانیا

تشخیص تریکوتیلومانیا ممکن است به زمان نیاز داشته باشد زیرا پزشک ممکن است نوزاد را در سنین بالاتر برای نتیجه گیری از وجود این اختلال ارزیابی کند. اگر کودک شما مبتلا به تریکوتیلومانیا تشخیص داده شده باشد، ممکن است به درمان شناختی رفتاری برای بهبود خودآگاهی از رفتار نامناسب و کنترل میل یا محرک برای کشیدن مو نیاز داشته باشد. می توانید با پزشک یا روانشناس خود صحبت کنید تا بهترین درمان را برای کودک خود تعیین کنید.

در پایان

تریکوتیلومانیا غیر معمول نیست و ما مطمئناً نمی توانیم علت آن را کشف کنیم. اما با برخی از تاکتیک‌ ها و نکات مفید، ممکن است در راه مدیریت آن باشید و امیدوارم روزی برای همیشه با تریکوتیلومانیا خداحافظی کنید.

سوالات متداول